Günümüzde giderek artmakta olan stres, kaygı bozukluğu ve depresyon gibi mental sağlık sorunlarına, son iki yılda corona virüs salgınının etkisiyle birlikte yeni bir boyut eklenmiş durumda. Bu durum, “beyin sisi” adı verilen bir sıkıntıya işaret etmektedir. Son zamanlarda gündeme gelen “beyin sisi nedir ve belirtileri nelerdir?” gibi sorular sıkça sorulmakta. Beyin sisi, özellikle corona virüs geçiren ve yoğun bakımda kalan bireylerde sıklıkla gözlemlenen bir tür zihinsel yorgunluk ve zihin bulanıklığı durumunu ifade etmektedir.
“Beyin sisi nedir?” diye sorduğumuzda, bu durumun çeşitli semptomlarla kendini göstererek nörolojik sorunlara yol açabildiği görülmektedir. Bu durum, sosyal yaşamı ve günlük işleri etkileyerek bireyin yaşam kalitesinde gözle görülür ve ciddi bir düşüşe neden olabilmektedir. Beyin sisi, bilişsel işlevlerin zorlanması ve zihinsel yorgunluk olarak da ifade edilmektedir.
Tıbbi açıdan ele alındığında, beyin sisi hastalık olarak kabul edilmese de birçok kronik hastalığı tetikleyebilme potansiyeli nedeniyle önem arz etmektedir. Bu bağlamda, beyin sisi, zamanında tanı ve tedavi gerektiren bir durumdur demek yanlış olmaz.
Beyin Sisi Neden Olur?
Beyin sisi, son dönemde Covid-19 ile ilişkilendirilen bir durum olarak ele alınmaktadır ve genellikle sinir hücrelerini doğrudan etkiler. Bu durum, beyinde geçici oksijen eksikliği veya inme ile ilişkili nörolojik hastalıklarda da gözlemlenir.
Beyin sisi lupus, kronik yorgunluk sendromu, fibromiyalji, uyku apnesi gibi çeşitli hastalıklarla da ilişkilendirilmektedir. Aynı zamanda bu durum, depresyon ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi ruhsal sağlık sorunlarıyla da bağlantılı olabilir.
Tüm bunlarla birlikte beyin sisi nedenleri arasında şu durumlar da sıklıkla görülebilmektedir:
- B vitaminleri eksiklikleri
- D vitamini eksikliği
- Demir eksikliği
- Magnezyum eksikliği
- Uyku problemleri
- Tiroit hastalıkları
- Düzensiz ve sağlıksız beslenme
- Aşırı miktarda çay ve kafein tüketimi
- Yoğun çalışma hali
- Diyabet
- Bazı hormonal dengesizlikler
- Kan-beyin bariyerindeki bozukluklar
Beyin sisi nedir ve neden olur diye sorulduğunda, yukarıda sayılan neden akla gelmeli, tanı ve tedavi sırasında bu olasılıklar değerlendirilmelidir.
Beyin Sisi Belirtileri Nelerdir?
Beyin sisi nedir sorusunu yanıtlarken, bu durumun ortaya çıkardığı belirtilere de bakmak gerekir. Aşağıdaki durumlar, beyin sisi belirtileri arasında yer almaktadır:
- Dikkat ve konsantrasyon eksikliği,
- Çoklu görevlerde zorlanma,
- Unutkanlık,
- Kısa ya da uzun süreli hafıza bozuklukları,
- Bilişsel bazı kusurlar,
- Zihinsel yorgunluk,
- Kelime bulma güçlüğü,
- Genel şaşkınlık hali,
- Çeşitli uyku problemleri,
- Kolay alınma durumu,
- Sinirlilik, ani öfke paylamaları
- Dikkat dağınıklığı ve odaklanma problemleri
- Düşünceleri toparlayamama
- Sık sık eşyalarını kaybetme ve bulamama
- Başlanan bir işi bitirmede güçlük
- Uykululuk hali
- Konsantrasyon ve motivasyon düşüklüğü
- Karar verme konusunda zorluk yaşama
- Normal zamanda yapılan işleri yapmakta zorlanma
- Tahammülsüzlük
- Tepkisellik
- Aynı anda iki işi yapma konusunda güçlük yaşama
Bu tür semptomlar, beyin sisi belirtileri olarak görülmektedir. Bu belirtilerden birkaçını ya da çoğunu taşıyorsanız, bir uzmana başvurmanız gerekir.
Beyin Sisi Tedavisi
“Beyin sisi nedir, belirtileri nelerdir?” gibi sorulara baktıktan sonra, beyin sisi tedavisinin nasıl olabileceğine de bakmak gerekir. Öncelikle beyin sisi ile ilgili belirtileriniz varsa, bu durumun nedeni bir uzman tarafından incelenmelidir. Beyin sisi belirtileri hangi durumdan kaynaklanıyorsa, tedavi ona göre uygulanacaktır. Ancak genel olarak beyin sisi durumunu yaşayan bireylere aşağıdaki yöntemler önerilmektedir:
- Beyin sisi tedavisi sürecinde sağlıklı bir beslenme oldukça önemlidir. Önerilen beslenme programına göre, kişi 3 ay boyunca glütensiz, şekersiz ve süt ürünlerinden uzak bir diyet uygulamalıdır. Bu programda özellikle taze sebzeler, meyveler, zeytinyağı, kuru yemişler gibi besinler ağırlıklı olarak tüketilmelidir.
- Beslenme düzeni ile birlikte, fiziksel aktivitelere de önem verilmelidir. Kısa süreli yürüyüşler gibi açık hava aktiviteleri, tedavi sürecine olumlu katkı sağlayabilir.
- Ağır metal toksisitesi riskine karşı önlem alınması da tedavinin önemli bir aşamasıdır. Bu kapsamda, sağlıklı metal gereçlerin kullanılması, alüminyum folyo içinde pişirme yerine diğer yöntemleri tercih etme, kimyasal ürünlerden uzak durma önerilir.
- Kronik stresin azaltılması için kaliteli bir uyku düzenine geçmek de önemlidir. Uyku konusunda doktorunuzdan destek alabilirsiniz.
- Bu dönemde eksik vitamin, mineral için takviyelerin alınması da büyük önem taşımaktadır. Bu konuda doktorunuzdan bilgi ve öneri alarak, vitamin ve mineral seviyelerinizi kontrol ettirebilir ve ona göre bir tedaviye başlayabilirsiniz.
- Eğer besin sisi oluşumunda psikolojik durumlar etkili ise psikolojik olarak bir uzmandan destek almanız da önemlidir.
Beyin sisinin neden meydana geldiğine göre, tanı ve tedaviler de değişiklik gösterecektir. Bu noktada şikayetleriniz ve sorunlarınız için mutlaka uzmanlara danışın.
