Endoskopi, sindirim sistemi hastalıklarının tanı, takip ve tedavisinde kullanılan önemli bir yöntemdir. Bu yöntem, günümüzde sıkça kullanılmaktadır. Pek çok ise “endoskopi nasıl yapılır?” sorusunun cevabını merak etmektedir. Teknolojideki ilerlemelerle birlikte endoskopi uygulaması için kullanılan cihazların kalitesi ve çeşitliliği artmıştır.
Endoskop, ucunda bir kamera bulunan, yaklaşık bir metre uzunluğunda ve parmak kadar kalınlığında bir cihazdır. Bu yöntem, genel cerrah doktorları ya da gastroenterologlar tarafından özel endoskopi eğitimi almış uzman kişiler aracılığıyla uygulanmaktadır. Endoskopi işlemi, ağızdan hortumla girilerek yemek borusu, onikiparmak bağırsağı ve mideyi incelemek amacıyla yapılmaktadır.
Yemek borusu, onikiparmak bağırsağı ve mide hastalıklarından şüphelenilen durumlarda endoskopi işlemi tercih edilir. Ağıza acı su gelme, yutkunma güçlüğü, ekşime, kazınma, şişkinlik, hazımsızlık veya kanama şüphesi olan hastalara endoskopi yapılması gereklidir. Özellikle 40 ila 45 yaş ve üzeri hastalar için endoskopi işlemi değerlendirme açısından önemlidir.
Endoskopi Nasıl Yapılır?
Günümüzde mide rahatsızlıkları bir hayli artmış durumdadır. Bu nedenle pek çok kişiye doğru tanı koyabilmek ve doğru bir tedavi uygulayabilmek için endoskopiye ihtiyaç duyulmaktadır. Endoskopi uygulanması gereken hastalar, işlem öncesi “endoskopi nasıl yapılır?” sorusuna cevap aramaktadır. Bazı kişiler, bu işlem öncesinde gerginlik yaşayabilir ve endişelenebilir. Ancak teknolojinin gelişmesi ile birlikte, endoskopi işlemi için endişelenmeye gerek kalmamıştır. Endoskopi nasıl yapılır diye merak edenler, aşağıda yer alan açıklamaya göz atabilirler:
Endoskopi, sindirim sistemi hastalıklarının tanı, takip ve tedavisinde kullanılan bükülebilir bir boru yardımıyla gerçekleştirilen önemli bir yöntemdir. Bu işlem, kendine ait bir kamera ve özel bir ışık kaynağı bulunan 8-10 milimetre kalınlığındaki boru ile gerçekleştirilir. Boru üzerindeki kamera ile alınan görüntüler ekrana yansıtılır, böylece doktor organların iç yüzeyini değerlendirebilir. İşlem sırasında hastanın oksijen düzeyi ve genel durumu izlenir. Gerekli görüldüğünde doktor, hastalığın kesin tanısını almak için parça alabilir veya kanama varsa müdahalede bulunabilir.
Gastroskopi işlemi, üst sindirim sistemi organlarını inceleyen bir endoskopi türüdür ve yaklaşık 3-5 dakika sürer. Gastroskopi için en az 8 saat aç olmak gereklidir. Gastroskopi işlemi, ağız yolundan mideye ulaşan bir hortum ile gerçekleştirilir. Boru üzerine yerleştirilen kamera ile ülser, tümör gibi lezyonlar incelenir. Bu işlemler sırasında doktor gerekli gördüğünde biyopsi yapabilir. Endoskopi öncesi hastanın ağızına özel bir dişlik takılır ve işlem sırasında ağzına yumuşatıcı bir jel sıkılır.
Endoskopi genellikle ağrısız ve acısız bir işlemdir. Hastanın genel sağlık durumu etkilenmiyorsa, işlem öncesi kol damarından sakinleştirici ve hafif uyku yapıcı ilaçlar verilir. İşlem sonrasında genellikle sorun yaşanmaz; ancak bazı hastalarda birkaç gün boyunca boğaz ağrısı hissi oluşabilir. Verilen sakinleştirici ilaçlar nedeniyle hafif uyku hali veya yorgunluk görülebilir. Diğer yandan işlem sonrasında karın ağrısı, kusma, ağızdan kan gelmesi, ateş ve solunum zorluğu gibi durumlar ortaya çıkarsa, doktora başvurulmalıdır.
Gastroskopi işlemi, ağız yolundan mideye ulaşan bir hortum ile gerçekleştirilir. Boru üzerine yerleştirilen kamera ile ülser, tümör gibi lezyonlar incelenir. Bu işlemler sırasında doktor gerekli gördüğünde biyopsi yapabilir. Endoskopi öncesi hastanın ağızına özel bir dişlik takılır ve işlem sırasında ağzına yumuşatıcı bir jel sıkılır.
Bu şekilde endoskopi, sindirim sistemi hastalıklarının erken teşhisi ve tedavisi için etkili bir yöntem olarak kullanılmaktadır.
Endoskopi Öncesi ve Sonrasında nelere Dikkat Edilmelidir?
Endoskopi nasıl yapılır sorusu kadar, işlem öncesi ve sonrasında yapılması gerekenler de büyük önem taşımaktadır. Endoskopiden önce ve sonra dikkat etmeniz gereken noktaları aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:
- Endoskopi işlemi öncesinde hasta, en az 8 saat boyunca aç olmalı ve kullandığı ilaçları doktoruna bildirmelidir.
- Endoskopi sonrasında beslenme konusunda dikkat edilmesi gerekenler vardır. İlk 5-6 saat içinde midenizi rahatsız edebilecek ağır, yakıcı veya ekşitici yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
- İşlem sonrası çok fazla tüketimden kaçınılarak azar azar ve sıvı yiyeceklerle beslenilmelidir.
- İşlem nedeni ile hassaslaşan sindirim sistemine zarar verebilecek katı gıdalardan uzak durulmalı, tercihen püre halinde tüketim yapılmalıdır.
- Çok soğuk veya sıcak içeceklerden, asitli içeceklerden, çay ve kahveden uzak durulmalıdır.
- Aşırı yağlı ve şekerli gıdalardan kaçınılmalıdır.
İşlemden sonra doktorunuz, nelere dikkat etmeniz konusunda size bazı uyarı ve önerilerde bulunacaktır. Bu önerilere uyarak, endoskopi sonrasında hasta rahat bir iyileşme süreci geçirebilir ve sindirim sistemini minimal etkileyerek günlük aktivitelerine dönebilir.
Endoskopi sonrasında, kişide boğaz ağrısı, yutkunmada zorlanma görülebilir. Ancak bu durum, genel olarak birkaç saat içerisinde geçecektir.
