Kanser, dünyada ve Türkiye’de kalp damar hastalıklarından sonra en sık görülen ölüm nedeni olarak ikinci sırada yer almaktadır. Ancak kanser riskini azaltmak için bazı önlemler alınabilmekte ve yaşam tarzında yapılacak değişimlerle bu risk düşürülebilmektedir.
Her yıl Türkiye’de 175 bin yeni kanser teşhisi konulmakta ve birçok insan çeşitli kanser türleri nedeniyle yaşamını yitirmektedir. Bu yüksek rakamlara rağmen kanser, uzmanalara göre %30-40 oranında önlenebilir bir hastalık olarak değerlendirilmektedir. Kansere karşı korunma adına yaşam alışkanlıklarında yapılan bazı değişikliklerle riski azaltmak mümkündür. Günümüzde giderek artan kanser vakalarına karşı bilinçlenmek ve kanseri önleyici adımlar atmak, sağlıklı bir yaşam için büyük önem taşımaktadır. Bu yazıda kanser riskini azaltmak için uygulanabilecek 10 önemli kuraldan bahsedeceğiz.
Sigaradan Uzak Durun
Sigara içmek, kanser nedeniyle yaşanan ölümlerin %30’undan, özellikle akciğer kanserinin %87’sinden sorumlu bir faktördür. Ayrıca sigara tüketimi, ağız, gırtlak, yemek borusu, karaciğer, pankreas, mide, böbrek ve idrar kesesi kanserine de neden olabilir. Sigara içerisinde 100’e yakın kanser oluşturan madde bulunduğundan, bu zararlı alışkanlıktan uzak durmak kanserden koruyucu önlemler arasında önemli bir yer tutar.
Alkolü Azaltın
Çok fazla alkol kullanımı, gırtlak, karaciğer, boğaz, yemek borusu, ağız, karaciğer, kalın bağırsak, pankreas gibi kanserlere neden olabilen bir durumdur. Özellikle sigara ile birlikte alkol tüketimi, kanser riskini önemli ölçüde artırabilen bir faktördür. Bu nedenle alkol alımına sınırlama getirmek, kanser riskini azaltmak noktasında siz yardımcı olabilir.
Radyasyona Dikkat Edin
Ultraviyole B ışınlarına uzun süre maruz kalmak, deri kanserine neden olabilmektedir. Güneş ışığından 11.00-16.00 saatleri arasında kaçınılmalı ve güneş koruyucu kremler kullanılmalıdır. Solaryum kullanımı da deri kanseri riskini artırabilen bir başka faktördür.
Enfeksiyonlardan Korunmak İçin Gerekli Önlemleri Alın
Kronik enfeksiyonlar, tüm kanserlerin yaklaşık %20’sinden sorumlu olabilmektedir. Özellike Human Papilloma virüsü (HPV), rahim ağzı kanserine; Hepatit B virüsü, karaciğer kanserine neden olabilmektedir. Güvenli cinsel ilişki ve aşılanma, bu enfeksiyonlardan korunmanın önemli yolları olarak görülmelidir ve bu noktada gerekli önlemler alınmalıdır.
Sağlıklı ve Dengeli Beslenin
Sağlıklı bir hayat için elbette sağlıklı ve dengeli beslenmek oldukça önemlidir. Antioksidan bakımından zengin içeriği olan ve kanser önleyici özelliklere sahip olan besinlere, diyetinizde yer verin. Kanser riskini artıran gıdalardan kaçınmak, kısa süreli yüksek ısılarda pişirme yöntemlerinden uzak durulmak da kanser riskini azaltmak açısından önemlidir. Ayrıca vücudunuz için yeteri miktarda su içimine de dikkat etmeniz gerekir. İşlenmiş et ürünleri ve özellikle kırmızı et tüketimi, kansere yakalanma riskini artırmaktadır. Fazla tuz, şeker ve yağ tüketiminden kaçınılmalı, sebze ve meyve ağırlıklı bir diyet benimsenmelidir.
Düzenli Egzersiz Yapın
Her gün düzenli olarak ve en az 30 dakika boyunca egzersiz yapmak, pek çok açıdan sağlığınızı olumlu yönde etkileyecektir. Ayrıca pek çok kanserin riskini azaltmak açısında düzenli egzersizin büyük bir katkısı bulunmaktadır.
Kilonuza Dikkat Edin
Aşırı kilolar, özellikle meme kanseri başta olmak üzere, kalın bağırsak, rahim, yemek borusu, böbrek, pankreas, prostat ve yumurtalık kanseri ile yakından ilişkilidir. Kilo kontrolü sağlamak, kanser riskini belirgin bir şekilde azaltabilir. Ayrıca fazla kilolar, genel sağlık açısından da büyük sorunlara yol açabilmektedir. Bu nedenle ideal kiloyu korumak, hem genel sağlığınıza olumlu etki ederken, kanser riskinin de düşmesine yardımcı olacaktır.
Kanser Konusunda Bilinçlenin ve Kendinizi Takip Edin
Açıklanmayan kilo kaybı ve iştahsızlık, geçmeyen ateş, halsizlik, çeşitli ağrılar, deri değişiklikleri, şişlikler, bağırsak ve idrar alışkanlıklarındaki değişiklikler, beklenmedik kanamalar, bir türlü iyileşmeyen yaralar, ses kısıklığı, vücutta ele gelen kitleler gibi belirtiler kanserin erken belirtisi olabilir. Bu belirtiler fark edildiğinde, derhal bir doktora başvurulmalıdır. Erken teşhis, kanserde hayat kurtaran önemli bir faktördür.
Kontrollerinizi Düzenli Olarak Yaptırın ve Tarama Testlerine Girin
Belirli yaşta olan ve ailesinde kanser öyküsü bulunan kişilerin, tarama testleri yaptırması ve düzenli olarak kontrole gitmesi ile kanser erken evrede tespit edilebilir. Kişinin kanser riskini bilmesi ve buna göre düzenli olarak tarama programlarına katılması, hayati öneme sahiptir.
Stresten Uzak Durun
Stres, kanseri tetikleyebilen bir faktördür. Egzersiz, meditasyon, danışmanlık, grup terapileri, sosyal destek ve uygun ilaç kullanımı gibi yöntemlerle stresle başa çıkabilmek mümkündür. Bu yaklaşımlar, kişinin zihinsel sağlığını koruyarak kanser riskini azaltmaya yardımcı olacaktır.
